Αναρτήθηκε από....
energoipoliteskv.blogspot.com
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗ
Τη σημαντική αποκάλυψη ότι για πρώτη φορά η Τουρκία άρχισε να εξάγει από το Αιγαίο φυσικό αέριο, (εκτός από το πετρέλαιο), έκανε η τουρκική εφημερίδα Σαμπάχ, σε ένα αποκαλυπτικό της δημοσίευα στις ανήμερα των Χριστουγέννων, στις 25 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα, η γνωστή ΤΡΑΟ, δηλαδή η «Τουρκική Ανώνυμη Κρατική Εταιρεία Πετρελαίου» που έχει την κρατική ευθύνη για την ανακάλυψη και εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, έχει σκάψει την πρώτη τρύπα εξόριξης φυσικού αερίου έξη μήλια ανοιχτά της νήσου Ίμβρου. Όπως είναι γνωστό στην ίδια περιοχή ανάμεσα στα λιμανάκια Καμπάτεπέ και Κουζού, έχει προηγηθεί πριν από δυο χρόνια περίπου η δημιουργία της πρώτης τρύπας άντλησης πετρελαίου, σύμφωνα και με την ομολογία του ίδιου του γενικού διευθυντή της ΤΡΑΟ, Μεχμέτ Ουισάλ.
Όπως αναφέρετε, η επιχείρηση για την ανεύρεση και εκμετάλλευση του φυσικού αερίου υπήρξε επιτυχής και για τον λόγω αυτό η ΤΡΑΟ προχώρησε στην εγκατάσταση ειδικής πλατφόρμας άντλησης του φυσικού αερίου από το Αιγαίο, ενώ προγραμματίζει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και δεύτερη γεώτρηση για την ανεύρεση και καινούργιου κοιτάσματος φυσικού αερίου. Οι πληροφορίες της ΤΡΑΟ αναφέρουν για μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου που βρίσκονται στην περιοχή του βορείου Αιγαίου και μέχρι σήμερα είναι ανεκμετάλλευτες. Για τον λόγω αυτό η τουρκική εταιρεία φιλοδοξώντας να συμβάλει στην ταχεία επίλυση του μεγάλου ενεργειακού προβλήματος της Τουρκίας, έχει αποφασίσει να επιταχύνει τις ερευνητικές της επιχειρήσεις αγνοώντας όμως ότι στην περιοχή του Αιγαίου υπάρχει εδώ και χρόνια μορατόριουμ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο μεγάλο θέμα της ανεύρεσης και εκμετάλλευσης ενεργειακών κοιτασμάτων. Φαίνεται πως οι Τούρκοι έχουν γράψει εδώ και τρία περίπου χρόνια το μορατόριουμ αυτό στα «παλιά τους παπούτσια» και έλλειψη κάποιας αντίδρασης από ελληνικής πλευράς, προχώρησαν στην αρχή στην ανεύρεση και εξόρυξη πετρελαίου και τώρα, όπως έκαναν οι ίδιοι γνωστό, προχωρούν στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, το οποίο, όπως δείχνουν όλες οι τουρκικές έρευνες, υπάρχει άφθονο και ανεκμετάλλευτο σε πολλές περιοχές του βορείου Αιγαίου. Μάλιστα, όπως αναφέρετε στο ίδιο δημοσίευμα, η Τουρκία προτίθεται να υπογράψει συμφωνία συνεργασίας με την μεγάλη βραζιλιανή εταιρεία Petrobas, καθώς και με την αμερικανική Exon, για την συνέχιση και διεύρυνση των ερευνών σε πολλές περιοχές του βορείου Αιγαίου και όχι μόνο, για την ανεύρεση και νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου που τόσο ανάγκη το έχει η τουρκική εσωτερική αγορά.
Αγνοούν επιδεικτικά τη συμφωνία που έχουν υπογράψει
Είναι γνωστό σύμφωνα και με αποκαλύψεις της «ΣΦΗΝΑΣ», ότι η Τουρκία έχει ήδη προχωρήσει τα τελευταία χρόνια στην δημιουργία δυο πλατφορμών άντλησης πετρελαίου στο Αιγαίο, η μια μάλιστα στην περιοχή μεταξύ Σαμοθράκης και χερσονήσου της Καλλίπολης, σύμφωνα και με αποκαλυπτικό και αποκλειστικό δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας, Γιενή Σαφάκ, (φιλοκυβερνητική), στις 4 Ιουνίου του 2009.
Σύμφωνα με τα στοιχεία σχετικής έκθεσης της ΤΡΑΟ, ήδη η Τουρκία έχει κατασκευάσει δυο πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου στο Αιγαίο πέλαγος, παρά τις διμερείς συμφωνίες που υπάρχουν μεταξύ των δυο χωρών από το 1987, να απόσχουν και οι δυο χώρες σε μονομερείς ενέργειες για την έρευνα και εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου στο Αιγαίο. Όπως ανέφερε τότε η τουρκική εφημερίδα, Γιενή Σαφάκ, η ΤPAO είχε διενεργήσει από το 2006 εκτενείς γεωτρήσεις σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου και αφού ανακάλυψε μεγάλες ποσότητες πετρελαϊκών κοιτασμάτων, έχει προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες για την εκμετάλλευση τους. Παράλληλα εκτός από την περιοχή του Αιγαίου, η ΤPAO έχει ήδη δημιουργήσει άλλες 4 πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου στην ανατολική Μεσόγειο και μάλιστα, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, πέριξ του θαλάσσιου χώρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και άλλες τρεις στην περιοχή της τουρκικής Μαύρης θάλασσας, όπου την παραμονή της πρωτοχρονιάς η πρώτη μεγάλη πλατφόρμα άντλησης προωθήθηκε διερχόμενη τον Βόσπορο προς τον Πόντο. Η έκθεση της ΤPAO ανέφερε ότι μέσα στο 2008-09 έχουνε ανοιχτεί συνολικά 96 τρύπες για την άντληση πετρελαίου, από τις οποίες σχεδόν οι μισές, 47 τον αριθμό, βρίσκονταν στην περιοχή της θάλασσας του Μαρμαρά, η οποία σημειώτεον θεωρείται θάλασσα ανοιχτής διέλευσης, καθώς συνδέει τον Ελλήσποντο με τον Βόσπορο και υπόκειται σε διεθνείς νομολογίες.
Και όλα αυτά με την απουσία οποιασδήποτε ελληνικής αντίδρασης παρά του ότι υπάρχει συμφωνία, η οποία ποτέ δεν έχει αναιρεθεί, μεταξύ των δυο χωρών για αποχή κάθε ανάλογης δραστηριότητας. Συγκεκριμένα στις 8 Ιουλίου 1997, στη Μαδρίτη, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ και με την επίβλεψη της τότε υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μαντλίν Ολμπράιτ, οι τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κ. Σημίτης και πρόεδρος της Τουρκίας, Σ. Ντεμιρέλ, υπέγραψαν συμφωνία με σκοπό τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο και την απομάκρυνση του κινδύνου σύρραξης ανάμεσα στις δύο χώρες. Αυτή η συμφωνία, που επιβεβαίωσε τον αμερικανικό επιδιαιτητικό ρόλο, ανέφερε χαρακτηριστικά στα δυο πιο σημαντικά της άρθρα ότι: 1) Οι δυο χώρες θα σεβαστούν τα νόμιμα, ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα της κάθε μιας στο Αιγαίο, (για πρώτη φορά η Ελλάδα αναγνώρισε ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο), τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία τους και, το δεύτερο και επίμαχο άρθρο, 2) Οι δυο χώρες δεσμεύονται να αποφύγουν κάθε μονομερή ενέργεια στο Αιγαίο πέλαγος, στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και της επιθυμίας να αποτραπούν συγκρούσεις οφειλόμενες σε παρεξήγηση.
Η ιστορία ξεκινάει από τις αρχές της δεκαετίας του ‘50
Το ζήτημα των ενεργειακών κοιτασμάτων του Αιγαίου έχει μια μακρά και πολύ ενδιαφέρουσα προϊστορία. Ήδη από το 1951 ο μετέπειτα διευθυντής της «Oceanic», George Brandley, σύμφωνα με ειδική αναφορά του, έκανε γνωστή την ύπαρξη πετρελαίων στην περιοχή της Θάσου. Με έκθεση του προς τον τότε επικεφαλής της αμερικανικής οικονομικής αποστολής στην Ελλάδα, George Hakes, του γνωστοποιούσε όλα τα γεωλογικά στοιχεία της περιοχής. Η εφημερίδα για τα πετρέλαια, World Oil, έγραψε σχετικά το 1974: «Η Μεσόγειος είναι ουσιαστικά ανεξερεύνητη περιοχή. Αλλά οι ενδείξεις δηλώνουν ότι στην Αδριατική και το Βόρειο Αιγαίο υπάρχουν μεγάλες μάζες πετρελαίου».
Η περίοδος από το τέλος της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα μέχρι την άντληση του πρώτου ελληνικού πετρελαίου, (Ιούλιος 1981), χαρακτηρίζεται ως περίοδος παρασκηνίου γύρω από τα πετρελαϊκά πράγματα του Αιγαίου. Με τον νόμο 98/75, παραχωρήθηκε για πρώτη φορά το δικαίωμα στις «Επτά Αδελφές» να ερευνήσουν για πετρέλαιο στην ελληνική επικράτεια. Σύμφωνα με τον νόμο, η εταιρεία που θα εύρισκε κοιτάσματα στην περιοχή της θα είχε το δικαίωμα εκμεταλλεύσεις τους για 25 χρόνια. Το 1976, (επί πρωθυπουργίας Καραμανλή), πραγματοποιείται συστηματική καταγραφή των πετρελαίων του Αιγαίου από την γαλλική εταιρεία Beicip, ενώ ένας ανεξάρτητος όμιλος Ελλήνων επιχειρηματιών παραγγέλλουν εκτεταμένες έρευνες στην επίσης γαλλική, Elf-Aquirtane. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της περιόδου αυτής είναι οι ανακριβείς δηλώσεις της αμερικανικής εταιρείας, Oceanic, σχετικά με την ημερήσια παραγωγή πετρελαίου του κοιτάσματος ΠΡΙΝΟΣ και το χρονικό ορίζοντα εκμετάλλευσης του κοιτάσματος. Ήδη τα στοιχεία αυτά επί των οποίων στηρίχτηκε η σύμβαση αντλήσεως και εκμετάλλευσης του κοιτάσματος του Πρίνου προς όφελος της αμερικανικής εταιρείας έχουν διαψευστεί. Το ίδιο συνέβη και με το κοίτασμα Δομή, East Θάσος, δηλαδή στην θαλάσσια περιοχή από τα 10 ως τα 23 ναυτικά μίλια μεταξύ της νησίδας Μπαμπούρας και Σαμοθράκης. Για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αυτών σπεύδει η NAPC, (North Aegean Petroleum Company), σύμφωνα με τον νόμο Ν 8/1975. Στην NAPC συμμετέχουν η καναδική Denison, με ποσοστό 62%, η Oceanic, με 10%, η ΔΕΠ, με 10%, η αμερικανική Hellenic Oil, με 10%, και η γερμανική Whiteshild, με 8%.
Μετά την λήξη των ερευνών και μετά από μια μεγάλη περίοδο ύφεσης, φτάνουμε στην ελληνοτουρκική κρίση του 1987, ενώ στο μεταξύ έχουν συμβεί διάφορα άλλα γεγονότα που απέτρεψαν την διευκρίνηση του πραγματικού μεγέθους του κοιτάσματος πετρελαίου στο βόρειο Αιγαίο. Στη συνέχεια είχαμε την μεγάλη κρίση των Ίμια, το 1996, που ανάδειξε μια νέα διάσταση του προβλήματος με την φανερή πλέον, για πρώτη φορά, αμφισβήτηση της Τουρκίας της κυριαρχίας 300 περίπου νησίδων και βραχονησίδων στο Αιγαίο. Τα τελευταία χρόνια το καθεστώς εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων πετρελαίου του Αιγαίου εξελίχτηκε σε ένα εξαιρετικά περίπλοκο πολιτικό πρόβλημα με τα εξής χαρακτηριστικά :1) Η Ελλάδα με τα περίπου 3000 νησιά ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου, το οποίο ακόμα και με το σημερινό καθεστώς των 6 μιλίων της υφαλοκρηπίδας, αλλά και με το διεθνές δίκαιο, της δίνει το κυρίαρχο δικαίωμα να ελέγχει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μελλοντικών γεωτρήσεων. 2) Οι αυξανόμενες με ραγδαίο ρυθμό ενεργειακές ανάγκες της Τουρκίας έχουν επισπεύσει τις έρευνες της για ανεύρεση ενεργειακών κοιτασμάτων σε περιοχές όμως που άπτονται καθαρά της ελληνικής κυριαρχίας και των ελληνικών συμφερόντων. 3) Το σημαντικότερο από τα κοιτάσματα του βορείου Αιγαίου βρίσκεται στην αμφισβητούμενη ζώνη των 10,5 μιλίων. Δηλαδή η εκμετάλλευση του απαιτεί την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια. 4) Η εξόρυξη πετρελαίου με θαλάσσιες εξέδρες δημιουργεί καινούργια δεδομένα καθώς η τεχνολογία είναι ελεγχόμενη κυρίως από αμερικανικές εταιρείες, έτσι ώστε να καθίσταται αδύνατη η εκμετάλλευση χωρίς τη συμφωνία και τρίτων μερών. Εκτός τούτων το επεισόδιο της βραχονησίδας Ίμια έφερε στην επιφάνεια μια νέα διάσταση του προβλήματος, δηλαδή την αρχή της δημιουργίας ενός αμφισβητούμενου καθεστώτος βραχονησίδων, που αποτελούν ζωτικό χώρο γεωτρήσεων και πηγές μεγάλων ενεργειακών κοιτασμάτων. Πρόκειται για τις περίφημες «γκρίζες περιοχές». Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την ρευστή πολιτική κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή καθιστά αβέβαιο το ήδη υπάρχων στάτους κβο, ενώ η ενεργειακή διάσταση έχει περιπλέξει ακόμα περισσότερο τις ευαίσθητες ισορροπίες της περιοχής.
Η ΣΦΗΝΑ
