Ο κύβος ερρίφθη.
Οι χώρες της Ε.Ε., και ειδικότερα αυτές που απαρτίζουν τον σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης, ετοιμάζονται πυρετωδώς να αποσυνδέσουν τις εξελίξεις στην Ελλάδα από την υπόλοιπη ευρωζώνη.
Η κυβέρνηση, ανήμπορη και ανίκανη να ερμηνεύσει σωστά την αλλαγή στάσης των εταίρων μας, αδυνατεί να καταλάβει ότι το παιχνίδι άλλαξε και ότι η χώρα μας είναι πλέον ένα μόνιμο βαρίδι και προκαλεί ανά τρίμηνο εστίες κρίσης, τις οποίες αρπάζουν οι κερδοσκόποι και χτυπούν το ευρώ στο σύνολό του.
Έτσι μας εξήγησε την απόφαση για συντονισμένη πλέον διαφοροποίηση Ευρωπαίος αξιωματούχος που ανήκει στις ομάδες που χτίζουν το νέο ευρώ. Όποιος διαβάσει ψύχραιμα τις τοποθετήσεις όλων των Ευρωπαίων αξιωματούχων της Κομισιόν, της ΕΚΤ, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αλλά και των κυβερνήσεων της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Φινλανδίας, της Αυστρίας και της Γαλλίας, θα καταλάβει ποιο ακριβώς είναι το σχέδιο. Θα είναι ένας συνδυασμός από δύο σκέλη:
1 Τη δημιουργία του Οικονομικού Διευθυντηρίου, που θα διαχωρίζει ουσιαστικά την ευρωζώνη στο «Κλαμπ του Βερολίνου» (The Berliner Club), όπου...........
μια μικρή ομάδα χωρών θα αποφασίζει για τις υπόλοιπες και θα έχει τον πρώτο λόγο (μαζί με την Κομισιόν και την ΕΚΤ) για το τι μέτρα θα λαμβάνονται και πώς θα εφαρμόζονται σε χώρες όπως η Ελλάδα, ποιες ποινές θα επιβάλλονται στους παραβάτες και για ποιο χρονικό διάστημα.
Όπως σας γράψαμε την προηγούμενη εβδομάδα, οι νέοι κανόνες της Οικονομικής Διακυβέρνησης είναι γερμανικής εμπνεύσεως και θα συζητηθούν τον Οκτώβριο. Εδώ ακριβώς αναμένεται να βρεθεί και το νομικό παράθυρο που θα δείχνει την πόρτα της εξόδου σε χώρες που αδυνατούν να συμμορφωθούν με τη σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία.
Η δημοσιονομική διακυβέρνηση της χώρας θα είναι στα χέρια του σκληρού πυρήνα. Και σε όποια χώρα δεν αρέσει, θα δίνεται η ευκαιρία της οικειοθελούς - προσωρινής ή όχι - αποχώρησης, με την προοπτική να επανενταχθεί όταν εξυγιάνει την οικονομία της. Βεβαίως καμία κυβέρνηση δεν θέλει το έσχατο σημείο, το οποίο είναι νομικά πολύπλοκο και δύσκολο να προβλεφθεί τι συνέπειες θα έχει.
Αυτό που θέλουν όμως και προωθούν είναι η άρση της δημοσιονομικής κυριαρχίας της χώρας. Ένα πάγωμα δηλαδή και τον υποβιβασμό της κυβέρνησης σε εκτελεστικό όργανο των αποφάσεων του Διευθυντηρίου, χωρίς κανένα δικαίωμα παρέμβασης. Μήπως αυτό εξυπηρετεί καλύτερα τους Γερμανούς, που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στη χώρα μας και μάλιστα με το μοντέλο των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών, το οποίο τόσο πολύ αναλύσαμε τον τελευταίο καιρό;
2 Την επίσπευση της εφαρμογής του μόνιμου μηχανισμού ESM, ο οποίος προνοεί την ελεγχόμενη - ή συντεταγμένη - πτώχευση μιας χώρας που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της. Η πτώχευση θα γίνεται με «κούρεμα» των ομολόγων με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και η χώρα θα μπαίνει σε καραντίνα.
Ο όρος αυτός επιβλήθηκε από την Άνγκελα Μέρκελ στη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου και επικυρώθηκε χωρίς κανένα πρόβλημα ακόμη και από τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Γ. Παπανδρέου!
Με άλλα λόγια η κυβέρνηση, εν γνώσει της ότι το χρέος της Ελλάδας δεν ήταν «βιώσιμο» (είχε προηγηθεί μια επεισοδιακή συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, όπου στο τσακ λάβαμε την τότε δόση του δανείου), δεν έκανε απολύτως τίποτε για να προασπίσει τα ελληνικά συμφέροντα. Αντιθέτως ο πρωθυπουργός υπέγραψε τις αποφάσεις, τις οποίες μετά... πανηγύρισε!
Στη... σαλαμούρα
Με τον παραπάνω συνδυασμό η Γερμανία επιχειρεί να βάλει την Ελλάδα σε καραντίνα, η οποία δεν θα επηρεάζει το... υπόλοιπο ευρώ. Η τελευταία διορία που μας έδωσαν έληξε με την έκτακτη αποχώρηση της τρόικας και τώρα παίζουμε στις καθυστερήσεις. Οι οποίες θα διαρκέσουν μέχρι να ολοκληρωθεί το πιο πάνω σχέδιο και μέχρι να περιφρουρηθούν οι υπόλοιπες εστίες.
Το παράξενο είναι ότι όλοι έχουν λάβει το μήνυμα και το τι είδους εξελίξεις έρχονται, αλλά η κυβέρνηση επιμένει να πιπιλάει την καραμέλα ότι «οι έξω θα μας στηρίζουν επειδή, αν δεν το κάνουν,
κινδυνεύει το ευρώ». Είτε πρόκειται για αλαζονεία είτε για άγνοια κινδύνου είτε για απλή... επικοινωνιακή διαχείριση στο εσωτερικό, οι κίνδυνοι από την τακτική του κυβερνητικού σχήματος χτυπάνε κόκκινο. Διότι, όπως προκύπτει από το σκεπτικό των φίλων και εταίρων μας, στην καραντίνα θα μας βάλουν ακριβώς για να σώσουν το ευρώ. Επειδή μας θεωρούν... επικίνδυνους για το κοινό νόμισμα!
Μετά την παταγώδη αποτυχία της παρουσίας του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, όπου δεν υπήρξε ίχνος αυτοκριτικής για τα σοβαρά και (όπως θα αποδειχθεί αργότερα) μοιραία λάθη στην οικονομική πολιτική, είδαμε τις τελευταίες μέρες υπουργούς να παρελαύνουν στα δελτία ειδήσεων και να λένε ακριβώς το ίδιο πράγμα: ότι όλα αυτά που ακούσαμε για την πτώχευση της χώρας οφείλονται στα εσωτερικά πολιτικά δρώμενα της Γερμανίας κυρίως και όχι στο κυβερνητικό έργο, το οποίο... πάει καλά!
Καταιγίδα νέων μέτρων
Όπως είπαμε, δεν ξέρουμε εάν όλα αυτά είναι επικοινωνιακή τακτική ή αν όντως τα πιστεύουν σοβαρά, όμως κανονικά τα καμπανάκια συναγερμού θα έπρεπε να ηχήσουν στα αυτιά τόσο του Παπανδρέου όσο και του Βενιζέλου. Διότι και οι δύο, στις τηλεφωνικές επαφές που είχαν τις τελευταίες μέρες με ομολόγους τους, συνάντησαν... τοίχους και οργή, με τους εταίρους να λένε ξεκάθαρα ότι «μας λέτε ψέματα, μας κοροϊδεύετε».
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, σε συντονισμένες δηλώσεις τους, τόσο ο Μπαρόζο όσο και ο Τρισέ, η Μέρκελ, ο Ρομπάι και ο Σαρκοζί απείλησαν ότι, εάν η χώρα μας δεν κάνει πράξη όλα όσα δεσμεύθηκε, δεν θα πάρει το νέο δάνειο.
Με τις γαλλικές τράπεζες να υποβαθμίζονται λόγω της έκθεσής τους σε ελληνικά ομόλογα, Μέρκελ και Σαρκοζί αποφάσισαν να απειλήσουν ευθέως τον Παπανδρέου. Η χθεσινή τηλεδιάσκεψη είχε αυτόν τον στόχο, καθώς Βερολίνο και Παρίσι θέλουν να ακούσουν απευθείας από το στόμα του πρωθυπουργού ότι, εκτός από το χαράτσι των 4 δισ. στα ακίνητα, θα πρέπει να λάβει κι άλλα μέτρα αμέσως!
Πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι ο επίτροπος Όλι Ρεν, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βενιζέλο, του μετέφερε ξεκάθαρα ότι το μέτρο δεν επαρκεί για να κλείσει φέτος το έλλειμμα στο 7,6% που είναι ο στόχος. Και πρέπει να έχει έτοιμη ατζέντα να καταθέσει στο Γιούρογκρουπ της Παρασκευής τι άλλο προτίθεται να κάνει. Η τρόικα ζητά:
♦ Σαφείς (χωρίς... υποσημειώσεις) και μόνιμες απολύσεις σε όλο το Δημόσιο (ήδη η κυβέρνηση άρχισε να το διαρρέει).
♦ Να αποκρατικοποιηθεί αμέσως μια μεγάλη εταιρεία.
♦ Να κλείσουν κι άλλες ΔΕΚΟ.
♦ Να γίνει νέα περικοπή στους μισθούς του Δημοσίου και να πέσει μαχαίρι στις επικουρικές συντάξεις.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση έχει πει το «Ναι» σε όλες τις απαιτήσεις και αυτό θα μεταφέρει στο Γιούρογκρουπ ο υπουργός Οικονομικών.
Όλα αυτά για να εισπράξουμε ένα θετικό ανακοινωθέν και να πέσουν επικοινωνιακά (και... μόνο) οι τόνοι. Ό,τι γινόταν μέχρι τώρα δηλαδή. Κάθε αξιολόγηση τριμήνου της τρόικας κατέληγε σε εξαγγελία νέων μέτρων και η κυβέρνηση πανηγύριζε που παίρναμε στο παρά πέντε τη δόση του δανείου.
Μόνο που το νερό μπήκε στο αυλάκι και το «Σχέδιο Β» δεν αλλάζει. Το μόνο που αλλάζει ανά μέρα (και αναλόγως των κινήσεων της αγοράς) είναι το επικοινωνιακό παιχνίδι. Στο οποίο δυστυχώς εμμένει η κυβέρνηση.
Για γερά νεύρα
Πάντως ο Βενιζέλος θα περάσει ένα εξαιρετικά δύσκολο διήμερο στην Πολωνία, διότι τα μέτωπα είναι πολλά:
♦ Πρέπει να αποφασιστεί τι θα γίνει με την έκτη δόση, πότε θα τη λάβουμε και πώς. Εάν το Γιούρογκρουπ αποφασίσει ότι οι εξηγήσεις του υπουργού Οικονομικών είναι επαρκείς, τότε πρέπει να βρεθεί πάλι μια φόρμουλα εκταμίευσης, αφού νομικά δεν υπάρχει κάλυψη, αφού το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Όμως, πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι από... κεκτημένη ταχύτητα η δόση θα έρθει.
♦ Τι γίνεται με τη συμμετοχή των ιδιωτών στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων. Πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι ίσως επιτευχθεί τελικά ο στόχος του 90%. Όμως, ακόμη και λίγο χαμηλότερο να είναι το ποσοστό, η «φάμπρικα», σύμφωνα τουλάχιστον με εκτιμήσεις από ελληνικές πηγές, θα προχωρήσει - και... όπου βγάλει.
♦ Τι θα γίνει με τις εγγυήσεις που πρέπει η Ελλάδα να δώσει στους Φινλανδούς, οι οποίοι, αν και στην Ελλάδα εκτιμάται ότι θα κάνουν πίσω, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Π» δεν υποχωρούν στο αίτημα για εγγυήσεις και απλώς επιχειρούν να βρουν μια συμβιβαστική «συσκευασία», η οποία να άρει την πλήρη εμπλοκή που σημειώθηκε αρχικά.
Στο ίδιο μήκος κύματος με τη Φινλανδία κινούνται η Ολλανδία, η Αυστρία και η Σλοβακία. Η συμβιβαστική πρόταση της Κομισιόν αναφέρει ότι οι χώρες που θα λάβουν τις επιπρόσθετες εγγυήσεις θα πάρουν μικρότερα κέρδη από τους τόκους του νέου δανείου.
Η ελληνική κυβέρνηση ωστόσο τηρεί μια παράξενη στάση και ουδείς λέει επισήμως τι θα κάνει εάν οι εγγυήσεις αυτές είναι εμπράγματες και ζητηθεί η εγγύηση κρατικής περιουσίας, η οποία δεν περιλαμβάνεται στη λίστα των ιδιωτικοποιήσεων.
Σε κάθε περίπτωση πάντως το κλίμα είναι ζοφερό για μια κυβέρνηση η οποία εδώ και ενάμιση χρόνο δημιουργούσε το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η ίδια και τη μαύρη τρύπα η οποία απειλεί να καταπιεί τη χώρα. Μπορεί ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ να σήκωνε με προσποιητή απορία τους ώμους διερωτώμενος αν... μόνο αυτός δημιούργησε το πρόβλημα και καλώντας μας να αναλογιστούμε τις ευθύνες των προηγούμενων, όμως αυτό δεν αναιρεί μια μεγάλη αλήθεια:
Η κυβέρνηση σήμερα καλείται να υλοποιήσει δεσμεύσεις τις οποίες η ίδια ανέλαβε και υπέγραψε. Όπως τον Μάρτιο συνυπέγραψε την ελεγχόμενη πτώχευση στο πλαίσιο του μόνιμου μηχανισμού χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Τώρα όμως είναι αργά και για δικαιολογίες και για κροκοδείλια δάκρυα. Η πραγματικότητα και οι δεσμεύσεις εκδικούνται σκληρά...